Quản lý dữ liệu nâng cao

Nhờ công nghệ blockchain, việc sử dụng quản lý dữ liệu an toàn, minh bạch và an toàn sẽ ngày càng gia tăng trong tương lai. Trong kỷ nguyên của các hệ thống thiết bị và cảm biến IoT, công nghệ chuỗi khối blockchain có thể giúp bảo đảm tính toàn vẹn và xác thực của dữ liệu do chúng tạo ra, khiến dữ liệu trở nên quan trọng đối với việc ra quyết định, tuân thủ và mục đích kiểm toán. Blockchain cũng là một công cụ mạnh mẽ để bảo mật và riêng tư dữ liệu bởi vì nó cho phép dữ liệu được mã hóa và lưu trữ trong mạng phi tập trung (Das et al., 2021).

Ảnh minh họa

Điều này làm giảm nguy cơ bị đánh cắp và sử dụng sai dữ liệu, giúp dữ liệu trở nên an toàn và đáng tin cậy hơn. Công nghệ chuỗi khối blockchain cũng giúp chia sẻ dữ liệu một cách hiệu quả và an toàn giữa các bên khác nhau tham gia vào chuỗi giá trị dầu khí, chẳng hạn như các công ty thăm dò, nhà thầu khoan, nhà cung cấp dịch vụ và cơ quan quản lý. Thỏa thuận chia sẻ dữ liệu có thể được tự động hóa bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh, cung cấp thông tin cho các bên được ủy quyền trong khi vẫn duy trì tính bảo mật và quyền sở hữu dữ liệu.

Trong lĩnh vực phân tích và học máy, công nghệ blockchain cung cấp nguồn dữ liệu toàn diện và an toàn. Với sự trợ giúp của phân tích dữ liệu, có thể rút ra những hiểu biết có giá trị từ lượng dữ liệu khổng lồ được tạo ra trong quá trình vận hành thượng nguồn, điều này có thể giúp quản lý hồ bể chứa, dự báo bảo trì và tối ưu hóa chi phí tốt hơn (Deepa và cộng sự, 2022).

Tối ưu hóa chuỗi cung ứng dầu khí

Chuỗi cung ứng dầu khí có thể được minh bạch và hiệu quả hơn bằng cách sử dụng công nghệ blockchain. Trong tương lai, các công ty sẽ ngày càng sử dụng công nghệ blockchain để theo dõi sự dịch chuyển của tài sản, thiết bị và nguyên vật liệu trong chuỗi cung ứng, giảm gian lận, sai sót và chậm trễ trong quy trình. Ngoài ra, công nghệ chuỗi khối blockchain có thể được sử dụng để tự động hóa các quy trình, chẳng hạn như thanh toán và quản lý hợp đồng, giảm chi phí và hợp lý hóa hoạt động (Aslam và cộng sự, 2022; Laturkar & Laturkar, 2022). Công nghệ chuỗi khối blockchain cũng có thể được sử dụng để giám sát tác động môi trường và tính bền vững của chuỗi cung ứng dầu khí với dữ liệu này có thể được sử dụng để đưa ra quyết định sáng suốt và đánh giá hiệu quả hoạt động của các công ty dầu khí. Do tính chất chống giả mạo và khả năng thực hiện các hợp đồng thông minh, công nghệ blockchain có khả năng giảm đáng kể tỷ lệ gian lận và sai sót trong chuỗi cung ứng.

Với các hợp đồng thông minh, có thể tự động hóa và thực thi các thỏa thuận, đảm bảo các giao dịch và giao hàng được thực hiện theo các điều kiện được xác định trước, đồng thời giảm bớt sự tranh chấp và khác biệt trong việc lập hóa đơn, thanh toán và thực hiện đơn hàng cũng như loại bỏ các trung gian và quy trình đối chiếu thủ công, giúp giảm đáng kể khả năng xảy ra lỗi của con người (Omar và cộng sự, 2020). Việc giới thiệu và xác minh nhà cung cấp có thể được sắp xếp hợp lý với công nghệ blockchain nhằm đảm bảo tất cả các nhà cung cấp đều tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định của lĩnh vực dầu khí cũng như các công ty dầu khí có thể nhanh chóng xác định và giảm thiểu rủi ro liên quan đến nhà cung cấp bằng cách ghi lại tất cả thông tin xác thực, chứng nhận và lịch sử hoạt động của nhà cung cấp bằng công nghệ blockchain.

Hợp đồng thông minh

Dự kiến các hợp đồng thông minh sẽ trở nên phổ biến hơn trong các hoạt động thượng nguồn trong những năm tới. Ngoài việc tự thực hiện, các hợp đồng này còn có thể tự động hóa các quy trình phức tạp, chẳng hạn như thanh toán tiền bản quyền, thỏa thuận liên doanh và kiểm tra tuân thủ, nhờ đó giảm nhu cầu về trung gian và hợp lý hóa hoạt động, điều này sẽ cho phép các công ty quản lý hợp đồng của họ hiệu quả hơn và giảm nguy cơ sai sót. Hợp đồng thông minh cũng sẽ giúp giảm chi phí liên quan đến các quy trình thủ công bởi vì nhu cầu đầu vào của con người sẽ được giảm thiểu (Sarrakh và cộng sự, 2019). Ngoài ra, các hợp đồng thông minh cũng sẽ cho phép các công ty dầu khí theo dõi và giám sát việc thực hiện các thỏa thuận của họ theo thời gian thực, cho phép họ phát hiện mọi vấn đề một cách nhanh chóng và thực hiện hành động khắc phục. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng các bên phải chịu trách nhiệm về hành động của mình.

Đối với các hợp đồng thông minh, hợp đồng khoan có thể được tự động hóa để đảm bảo thanh toán được kích hoạt tự động dựa trên việc đáp ứng các điều kiện được xác định trước như hiệu suất của giếng, cột mốc khoan hoặc khối lượng sản xuất, đảm bảo việc thanh toán được thực hiện đúng thời hạn. Tất cả các khía cạnh của quản lý vòng đời tài sản dầu khí, từ mua sắm cho đến ngừng hoạt động, sẽ được đề cập trong các hợp đồng thông minh. Bên cạnh đó, có thể tự động hóa các quy trình quản lý tài sản, chẳng hạn như hồ sơ tài sản, lịch bảo trì và quy trình nghỉ hưu bằng cách sử dụng các hợp đồng thông minh. Việc quản lý hàng tồn kho cũng có thể được tự động hóa, với các đơn đặt hàng được tạo tự động nếu mức tồn kho đạt đến ngưỡng xác định trước, do đó giảm chi phí lưu kho bãi và tối đa hóa việc sử dụng tài nguyên (Ahmad và cộng sự, 2022; Lu và cộng sự, 2019).

Đạt được sự tuân thủ quy định

Sử dụng công nghệ blockchain, các công ty dầu khí sẽ có thể cung cấp một hồ sơ bất biến và có thể kiểm toán được, cho phép họ tuân thủ các quy định cụ thể của lĩnh vực dầu khí và yêu cầu báo cáo một cách dễ dàng. Công nghệ blockchain cũng có thể được các cơ quan quản lý sử dụng như một phương tiện giám sát việc tuân thủ theo thời gian thực trên cơ sở chính, điều này sẽ giúp đem lại khả năng hiển thị và trách nhiệm giải trình cao hơn cũng như giảm nguy cơ gian lận và lỗi của con người (Ahamed N và cộng sự, 2023; Ahmad và cộng sự, 2022). Ngoài ra, công nghệ blockchain còn có thể được sử dụng để tự động hóa quá trình thu thập và phân tích dữ liệu, giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định dễ dàng hơn, đồng thời cũng giúp giảm chi phí hoạt động và gia tăng hiệu quả. Bên cạnh đó, các công ty dầu khí cũng có thể sử dụng công nghệ blockchain để theo dõi và truy xuất sản phẩm, đảm bảo chúng tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định chất lượng, điều này có thể giúp bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của người tiêu dùng, cũng như bảo vệ môi trường.

Một bộ yêu cầu pháp lý toàn diện hơn cũng sẽ được áp dụng đối với báo cáo ESG trong những năm tới, do vậy các công ty dầu khí cũng cần phải công bố dữ liệu về phát thải khí carbon hoặc methane, sáng kiến trách nhiệm xã hội và thực tiễn quản trị để đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư và các cơ quan quản lý. Do vậy, dự báo việc sử dụng công nghệ bản sao số sẽ tạo ra bản sao ảo của tài sản vật chất, điều này cũng sẽ trở nên phổ biến hơn đối với mục đích đánh giá rủi ro và lập kế hoạch ứng phó sự cố trong tương lai gần. Việc kết hợp với phân tích nâng cao, trí tuệ nhân tạo AI và học máy ML, công nghệ blockchain cũng sẽ cho phép giám sát tuân thủ rủi ro và dự báo thay đổi quy định cho tất cả các tài sản vật chất ảo này, điều này sẽ cho phép công tác quản lý thay đổi theo thời gian thực đối với tài sản vật chất (Lu và cộng sự, 2019; Wanasinghe, Wroblewski, và cộng sự, 2020).

Tích hợp công nghệ

Hiện nhiều dự báo công nghệ blockchain sẽ được tích hợp với các công nghệ mới nổi khác như trí tuệ nhân tạo AI, học máy ML và điện toán biên là mô hình điện toán phân tán giúp đưa tính toán và lưu trữ dữ liệu đến gần hơn với nguồn dữ liệu nhằm cung cấp những hiểu biết sâu sắc có thể hành động thu được từ dữ liệu được thu thập tại hiện trường. Hiện có nhiều kỳ vọng cho rằng những công nghệ nêu trên sẽ phối hợp với nhau để tối đa hóa hiệu quả thăm dò, khoan và sản xuất dầu khí với việc công nghiệp blockchain sẽ được sử dụng để lưu trữ và xử lý dữ liệu, trong khi các công nghệ AI, học máy ML và điện toán biên sẽ cung cấp khả năng phân tích và giải thích dữ liệu (Elijah và cộng sư, 2021), điều này sẽ cho phép các công ty dầu khí đưa ra quyết định sáng suốt hơn về hoạt động của mình và đạt được lợi thế cạnh tranh. Ngoài ra, những công nghệ này cũng sẽ cho phép các công ty dầu khí cắt giảm đáng kể chi phí, cải thiện độ an toàn và tăng tính bền vững. Bên cạnh đó, các dự báo cũng cho rằng việc áp dụng các hệ thống cảm biến IoT cũng sẽ tiếp tục lan rộng, điều này cho phép thu thập dữ liệu theo thời gian thực và giám sát liên tục hệ thống thiết bị, quy trình và hoạt động sản xuất dầu khí.

Các giàn khoan, đường ống và bể hồ chứa cũng sẽ được trang bị các hệ thống cảm biến hiện đại này nhằm nâng cao hiệu quả vận hành và sự an toàn trong các hoạt động khoan mỏ giếng dầu khí. Nhằm giám sát, kiểm tra và bảo trì các tài sản, đường ống và giàn khoan dầu khí ngoài khơi từ xa, các phương tiện bay không người lái drones và máy bay không người lái UAV sẽ đóng một vai trò rất quan trọng trong tương lai. Bên cạnh việc hỗ trợ vận hành và bảo trì thường xuyên, các drones/UAV cũng sẽ giám sát môi trường thượng nguồn và ứng phó với các trường hợp khẩn cấp (Al-Rbeawi, 2023). Với sự trợ giúp của công nghệ họp video trực tuyến từ xa và thực tế tăng cường, các chuyên gia sẽ có thể cung cấp hỗ trợ từ xa để trợ giúp các nhiệm vụ phức tạp, bảo trì và khắc phục sự cố.

Thay đổi bối cảnh năng lượng

Lĩnh vực dầu khí ngày càng phát triển thì cũng sẽ trở nên đa dạng hơn trong cơ cấu năng lượng. Ngoài việc hỗ trợ tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo vào cơ sở hạ tầng hiện có, công nghệ blockchain có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc theo dõi và giao dịch chứng nhận năng lượng tái tạo cũng như có thể được sử dụng để giảm thiểu gian lận và đảm bảo tính xác thực của các chứng nhận năng lượng tái tạo. Ngoài ra, công nghệ blockchain cũng kết hợp với các cảm biến IoT có thể được sử dụng để theo dõi lượng khí thải carbon và khuyến khích các công ty dầu khí cắt giảm lượng khí thải carbon của họ. Công nghệ blockchain cũng có thể được sử dụng để tạo thuận lợi cho việc trao đổi năng lượng giữa các nguồn năng lượng tái tạo và năng lượng truyền thống, điều này cho phép kết hợp năng lượng một cách cân bằng hơn. Điều này có thể giúp giảm thiểu mức tiêu thụ năng lượng từ các nguồn truyền thống, đồng thời tạo ra một hệ thống năng lượng bền vững hơn (Saraji & Chen, 2023).

Bên cạnh đó, công nghệ blockchain cũng có thể được sử dụng để đem lại sự minh bạch cao hơn trong thị trường năng lượng, giúp người tiêu dùng dễ dàng đưa ra quyết định sáng suốt hơn. Các công ty dầu khí ở khu vực thượng nguồn cũng có thể đầu tư vốn tài chính vào công nghệ thu hồi và lưu trữ carbon CCS như một phương cách để thu hồi và lưu trữ lượng khí thải carbon từ hoạt động của họ, từ đó giảm thiểu tác động đến môi trường. Bằng cách kết hợp các kỹ thuật chụp ảnh địa chấn cải tiến với trí tuệ nhân tạo AI và học máy ML, các công ty dầu khí sẽ có thể phát hiện trữ lượng dầu khí hiệu quả và bền vững hơn thông qua các nỗ lực thăm dò dầu khí được cải thiện. Sự kết hợp giữa tự động hóa, robotics và giám sát từ xa sẽ giảm nhu cầu về nhân sự tại chỗ, giúp hoạt động an toàn hơn và tiết kiệm chi phí hơn với dự báo các công ty thượng nguồn sẽ đầu tư vào các chiến lược phục hồi để thích ứng với điều kiện khí hậu thay đổi và giảm thiểu tác động của các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt đối với hoạt động của họ (Desai và cộng sự, 2021; Vera, 2020).

Mở rộng trên quy mô toàn cầu

Công nghệ chuỗi khối blockchain có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc xác minh tính xác thực của dữ liệu và giao dịch xuyên biên giới khi lĩnh vực này mở rộng sang các khu vực và thị trường mới, từ đó giảm thiểu rủi ro liên quan đến hoạt động quốc tế, đồng thời nó cũng có thể giúp giảm gian lận, cải thiện bảo mật dữ liệu và hợp lý hóa các quy trình (Lakhanpal & Samuel, 2018; J. Sun và cộng sự, 2021). Ngoài ra, nó có thể cải thiện sự tương tác của khách hàng và cung cấp dịch vụ khách hàng một cách tốt hơn cũng như có thể được thực hiện để tạo ra chuỗi cung ứng hiệu quả hơn, giảm chi phí giao dịch và cải thiện việc tuân thủ quy định. Công nghệ chuỗi khối blockchain cũng có thể được sử dụng để tự động hóa các quy trình thủ công, giảm chi phí và gia tăng tính minh bạch.

Trong những năm tới, các thị trường mới nổi có trữ lượng dầu khí đáng kể sẽ ngày càng áp dụng công nghệ blockchain để tăng cường tính minh bạch và thu hút đầu tư khi công nghệ blockchain trở nên dễ tiếp cận hơn. Do đó, lĩnh vực dầu khí sẽ có thể cung cấp cho các nhà đầu tư và các bên liên quan những đánh giá chi tiết về hoạt động bền vững của các công ty dầu khí trên toàn thế giới đang sử dụng các chỉ số về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) theo tiêu chuẩn hóa và minh bạch. Dữ liệu này cũng có thể được sử dụng để xác định các cơ hội cải thiện và giúp các công ty dầu khí đưa ra quyết định tốt hơn về hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.Ngoài ra, công nghệ chuỗi khối bockchain cũng có thể hỗ trợ các tổ chức đơn vị đo lượng khí thải carbon của họ một cách chính xác hơn (Elijah và cộng sự, 2021; Lu và cộng sự, 2019; Sarrakh và cộng sự, 2019).

Hệ sinh thái đổi mới

Một số công ty khởi nghiệp và nhà đổi mới công nghệ đang coi công nghệ blockchain như là một phương tiện giải quyết các thách thức dành riêng cho lĩnh vực thượng nguồn (Businesswire, 2023; Datagumbo.com; Vakt.com, 2018; Vertrax). Hiện các giải pháp chuỗi khối blockchain phù hợp với nhu cầu của các lĩnh vực cụ thể sẽ được phát triển nhờ hệ sinh thái đổi mới này, điều này sẽ tạo cơ hội mới cho các công ty dầu khí cải thiện hoạt động của mình. Đồng thời cũng sẽ đem lại hiệu quả và tiết kiệm chi phí cho toàn lĩnh vực dầu khí, điều này có thể dẫn đến sự cạnh tranh gia tăng trong lĩnh vực công nghiệp này với mục đích cuối cùng sẽ đem lại lợi ích cho người tiêu dùng và kích thích tăng trưởng kinh tế. Kết quả là sẽ có sự đổi mới ngày càng tăng trong lĩnh vực dầu khí cũng như cải thiện an ninh, tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Khi công nghệ blockchain tích hợp với Internet of Things (IoT) và công nghệ cảm biến, thiết bị khoan, đường ống và giàn khoan dầu khí ngoài khơi sẽ có thể truyền dữ liệu theo thời gian thực bằng công nghệ blockchain một cách an toàn để phân tích và đưa ra quyết định kịp thời dựa trên dữ liệu.

Để có được những hiểu biết sâu sắc từ dữ liệu blockchain, các phân tích nâng cao sẽ được sử dụng kết hợp với trí tuệ nhân tạo AI để cải thiện khả năng bảo trì dự báo, quản lý bể hồ chứa và hiệu quả vận hành. Bên cạnh đó, AI có thể được sử dụng để tự động hóa các quy trình và cung cấp thông tin chi tiết về dữ liệu phức tạp, trong khi phân tích nâng cao có thể giúp xác định các mô hình và xu hướng. Sự kết hợp giữa AI và phân tích nâng cao này sẽ giúp các tổ chức đơn vị dầu khí tối ưu hóa hoạt động của mình và đạt được lợi thế cạnh tranh (Ahmad và cộng sự, 2022; Elijah và cộng sự, 2021).

Điều cần lưu ý việc ứng dụng công nghệ blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn đã diễn ra dần dần song nó đã sẵn sàng cho sự tăng trưởng và chuyển đổi trong tương lai. Hiện có dự báo công nghệ blockchain sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc hiện đại hóa và tối ưu hóa hoạt động trong lĩnh vực dầu khí quan trọng khi các tổ chức đơn vị bắt đầu nhận thấy lợi ích của việc nâng cao quản lý dữ liệu, tính minh bạch và tự động hóa. Tuy nhiên, để nhận thấy toàn bộ tiềm năng của công nghệ blockchain trong lĩnh vực dầu khí thì các thách thức về tích hợp, bảo mật và tuân thủ quy định cũng sẽ cần phải được giải quyết triệt để.

Kết luận

Việc sử dụng công nghệ blockchain có tiềm năng giải quyết nhiều thách thức trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn. Nhờ việc triển khai công nghệ chuỗi khối, chi phí giao dịch dự kiến sẽ giảm, tiêu chuẩn hóa có thể được cải thiện, tính minh bạch tốt hơn có thể đạt được, quản lý chuỗi cung ứng có thể được nâng cao, hợp đồng có thể được quản lý tốt hơn, quy trình có thể được sắp xếp hợp lý, bảo mật và độ tin cậy có thể được tăng cường, v.v. Nó có thể hỗ trợ các doanh nghiệp giảm lượng khí thải carbon bằng cách cải thiện hoạt động của họ. Trong khi công nghệ blockchain vẫn còn các công ty dầu khí còn non trẻ của nó rất quan tâm đến việc áp dụng nó như một công nghệ thay đổi cuộc chơi bất chấp những khó khăn trong việc áp dụng nó.

Hiện các công ty dầu khí nên xem xét hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ blockchain tiên tiến để đảm bảo triển khai thành công. Ngoài ra, họ cũng nên xem xét việc thành lập một nhóm nghiên cứu và phát triển để tiếp tục khám phá tiềm năng của công nghệ blockchain. Họ nên sẵn sàng áp dụng các phiên bản mới của công nghệ blockchain khi chúng ra mắt, vì điều này có thể giúp họ dẫn đầu trong cuộc cạnh tranh, đồng thời cũng nên chủ động tạo dựng quan hệ đối tác với các công ty và các bên liên quan khác để đảm bảo việc áp dụng thành công. Trọng tâm của các công ty dầu khí là cung cấp đào tạo và giáo dục cho nhân viên của mình để đảm bảo rằng họ được cập nhật những thông tin mới nhất về công nghệ blockchain cũng như việc cũng nên cân nhắc đầu tư vào công nghệ blockchain để đảm bảo thành công lâu dài. Hợp tác, đổi mới và cam kết giải quyết những thách thức này là điều cần thiết để áp dụng thành công công nghệ blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn. Trong những năm tới, công nghệ blockchain sẽ tiếp tục phát triển và tích lũy kinh nghiệm, thay đổi cách thức tiến hành các hoạt động thượng nguồn, mang lại các quy trình hiệu quả và minh bạch hơn, giúp đem lại lợi ích cho cả công ty dầu khí và hệ sinh thái năng lượng tổng thể. Dự báo lĩnh vực này được quản lý chặt chẽ và phức tạp, do đó, để đạt được tiềm năng tối đa của nó sẽ đòi hỏi nỗ lực và đầu tư liên tục. Khi chính phủ các nước và lĩnh vực công nghiệp hợp tác cùng nhau, họ sẽ có thể phát triển và thực thi các chính sách cũng như quy định nhằm định hình tương lai của công nghệ blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn. Điều này sẽ đảm bảo rằng lĩnh vực này có thể tận dụng tiềm năng của công nghệ blockchain để chuyển đổi lĩnh vực công nghiệp. Ngoài ra, nó cũng sẽ đảm bảo công nghệ blockchain sẽ được sử dụng có trách nhiệm và đạo đức vì lợi ích tốt nhất của tất cả các bên liên quan.

Link nguồn:

https://www.researchgate.net/publication/378000895_Blockchain_Integration_in_Upstream_Oil_and_Gas_Enhancing_Performance_Through_Innovation

Tích hợp chuỗi khối blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn (Kỳ I)

Tích hợp chuỗi khối blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn (Kỳ II)

Tích hợp chuỗi khối blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn (Kỳ III)

Tích hợp chuỗi khối blockchain trong lĩnh vực dầu khí thượng nguồn (Kỳ IV) 

Tuấn Hùng

Research Gate