Trong chuyến thăm Liên Xô, với biết bao chương trình nghị sự quan trọng, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn dành riêng mối quan tâm cho ngành công nghiệp Dầu khí trong tương lai của đất nước. Câu nói của Người vào ngày 23/7/1959 với các kỹ sư, công nhân dầu khí khu công nghiệp dầu lửa Bacu - Adecbaigian, đã thể hiện khát vọng cháy bỏng của cả dân tộc: “Sau khi Việt Nam kháng chiến thắng lợi, Liên Xô nói chung và Adecbaigian nói riêng phải giúp đỡ Việt Nam khai thác và chế biến dầu khí, xây dựng được những khu công nghiệp dầu khí mạnh như Bacu”. Đây chính là những dòng chữ vàng đầu tiên của lịch sử ngành Dầu khí nước nhà, là niềm tin, là ước vọng của đất nước, là mục tiêu hành động, là “kim chỉ nam” trong suốt quá trình xây dựng và phát triển của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm khu công nghiệp dầu khí Bacu, năm 1959

Ngày 27/11/1961, Đoàn 36 Dầu lửa được ra đời, ghi dấu ấn quá trình hình thành và phát triển của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam ngày nay.

Trong suốt quá trình xây dựng và phát triển, được sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước nên khi các tổ chức tìm kiếm thăm dò dầu khí ra đời thì các tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn Thanh niên cũng đồng thời được hình thành. Trong giai đoạn 1961-1975, các tổ chức chính trị xã hội này đều sinh hoạt trong các tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn Thanh niên của các tỉnh, thành phố nơi các đơn vị đặt trụ sở làm việc.

Từ khi Tổng cục Dầu khí Việt Nam ra đời (03/9/1975), tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn Thanh niên của Tổng cục Dầu khí chịu sự chỉ đạo trực tiếp từ Trung ương; nhưng tổ chức tương ứng của các đơn vị vẫn trực thuộc các địa phương. Điều này bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng ở mọi nơi; nhưng mặt khác đã bộc lộ nhiều vấn đề bất cập, nhất là các vấn đề cốt lõi của hoạt động dầu khí mà địa phương ít bao quát. Đến năm 2008, trên cơ sở tham mưu, đề xuất chủ động của Tập đoàn, Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành kết luận chính thức xác lập mô hình Đảng bộ toàn Tập đoàn. Công đoàn Dầu khí Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cũng đồng bộ trong toàn Tập đoàn; sự ra đời của Hội Cựu chiến binh Tập đoàn, Hội Dầu khí Việt Nam, Hội Doanh nhân trẻ Dầu khí thể hiện đúng quy luật phát triển của các tổ chức chính trị - xã hội phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội của nước ta, tạo đà để Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam có bước tiến toàn diện và vững chắc.

Thử vỉa dầu trong tầng móng mỏ Bạch Hổ. (Ảnh tư liệu)

Từ năm 1975 đến năm 2006, tổ chức của ngành Dầu khí Việt Nam đã trải qua các mô hình: Tổng cục Dầu khí Việt Nam, Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Tổ chức Đảng cũng có hoạt động tương ứng. Ngày 16/11/2006, Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa X đã có Quyết định số 287-QĐNS/TW đổi tên Ban Cán sự Đảng Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam thành Ban Cán sự Đảng Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.

Ngày 22/01/2007, Đảng ủy Khối cơ quan Kinh tế Trung ương có Quyết định 340-QĐ/ĐUK đổi tên Đảng bộ cơ quan Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam thành Đảng bộ cơ quan Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trực thuộc Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương (trước đó là Đảng ủy Khối cơ quan Kinh tế Trung ương).

Ngày 15/6/2007, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương ra Quyết định số 148-QĐ/ĐUK đổi tên Đảng bộ cơ quan Tập đoàn Dầu khí Việt Nam thành Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.

Ngày 18/9/2007, Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 84-QĐ/TW về việc kết thúc hoạt động của Ban Cán sự Đảng Tổng Công ty nhà nước hạng đặc biệt, theo đó Ban Cán sự Đảng Tập đoàn Dầu khí Việt Nam kết thúc hoạt động.

Ngày 26/9/2007, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương ra Quyết định số 279-QĐ/ĐUK chuyển Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam thành Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.

Ngày 31/10/2007, Ban Tổ chức Trung ương ban hành Văn bản chỉ đạo số 2794-CV/BTCTW về việc chuyển một số nhiệm vụ của Ban Cán sự Đảng cho Đảng ủy Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam thực hiện.

Đến ngày 01/12/2007, Đảng bộ Tập đoàn có 26 tổ chức trực thuộc, trong đó có 13 đảng bộ cơ sở, 11 chi bộ cơ sở và 2 chi bộ trực thuộc với trên 2.000 đảng viên/tổng số gần 24.000 cán bộ công nhân viên chức lao động toàn ngành.

Ngày 16/4/2008, Đảng ủy Tập đoàn báo cáo với Ban Bí thư Trung ương Đảng Đề án thành lập Đảng bộ toàn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.

Ngày 06/11/2008, Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa X có Kết luận số 31- KL/TW về việc thành lập Đảng bộ toàn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam; ngày 18/11/2008, Ban Tổ chức Trung ương có Công văn số 5032-CV/BTCTW hướng dẫn thành lập Đảng bộ toàn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Ngay sau đó, Đảng ủy Tập đoàn và Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương đã khẩn trương tiến hành các thủ tục chuyển giao, tiếp nhận các tổ chức đảng.

Ngày 17/12/2008, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương ra Quyết định số 849-QĐ/ĐUK thành lập Đảng bộ toàn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, gồm 39 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc với 6.727 đảng viên; tại Quyết định số 850-QĐ/ĐUK chỉ định Ban Chấp hành Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam gồm 35 ủy viên.

Đồng chí Nông Đức Mạnh, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X, phát biểu chỉ đạo tại Đại hội Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam lần thứ I

15 năm qua, qua 3 kỳ Đại hội, Đảng bộ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam đã thực hiện lãnh đạo toàn diện đối với nhiệm vụ chính trị, công tác cán bộ, công tác xây dựng đảng và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, vận hành theo cơ chế: cấp ủy đảng lãnh đạo, Hội đồng thành viên quản lý, Tổng giám đốc điều hành, các đoàn thể phát huy đầy đủ quyền làm chủ và tham gia quản lý doanh nghiệp. Đảng bộ Tập đoàn luôn triển khai bài bản, nề nếp theo hướng thiết thực, hiệu quả trên các mặt công tác, khẳng định vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng đối với doanh nghiệp, thể hiện sự tích cực, trách nhiệm trong phối hợp tổ chức triển khai các nhiệm vụ chung của Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương; thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, duy trì nhịp độ, phát triển ổn định, có đóng góp quan trọng trong nền kinh tế đất nước, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

P.V