Trải qua 63 năm xây dựng và phát triển, Petrovietnam đã cơ bản phát triển hoàn chỉnh và đồng bộ, trở thành ngành kinh tế - kỹ thuật quan trọng; giữ vai trò then chốt khi thường xuyên gia tăng mức đóng góp cho nền kinh tế, đóng vai trò bệ đỡ, tạo lập cơ sở cho các thành phần kinh tế khác tham gia và phát triển; là công cụ quan trọng để triển khai các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược phát triển năng lượng, bảo đảm an ninh năng lượng, bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Trong đó, khâu thượng nguồn bao gồm tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí (E&P) có vai trò đặc biệt quan trọng trong chuỗi hoạt động sản xuất kinh doanh của Petrovietnam. Đầu tư thăm dò, khai thác dầu khí có tính rủi ro cao, song khi thành công sẽ đem lại sản phẩm dầu thô và khí thiên nhiên; là nguồn nguyên, nhiên liệu đầu vào cho chuỗi các khâu chế biến dầu khí, sản xuất phân đạm và phát điện; hoạt động thượng nguồn cũng cung cấp nguồn việc cho lĩnh vực dịch vụ dầu khí chất lượng cao như dịch vụ khoan dầu khí, chế tạo giàn khoan chân đế, dịch vụ cung cấp và vận hành tàu thuyền, kho chứa/xử lý nổi (FSO/FPSO)... Do vậy, lĩnh vực thượng nguồn được xác định là lĩnh vực cốt lõi, nền tảng trong chuỗi giá trị của Tập đoàn.

Hoạt động khai thác dầu khí tại mỏ Bạch Hổ (Ảnh: Lê Văn Long)

Từ những năm 1990 khi đất nước còn khó khăn, bị cấm vận, khủng hoảng kinh tế, việc tìm kiếm và khai thác dầu trong đá móng Bạch Hổ không chỉ mở ra một trang mới cho ngành Dầu khí nước nhà mà còn đóng góp quan trọng vào giải quyết khủng hoảng năng lượng sau chiến tranh, trở thành động lực tăng trưởng kinh tế khởi đầu thời kỳ đổi mới của đất nước.

Trong thời gian tới, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn từ xu hướng chuyển dịch năng lượng, sự suy giảm tự nhiên của các mỏ dầu hiện hữu, hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí vẫn luôn là một trong những lĩnh vực cốt lõi, then chốt, đóng góp lớn trong việc hoàn thành các mục tiêu, kế hoạch và chiến lược phát triển bền vững, ổn định của Tập đoàn nói riêng và đất nước nói chung.

Hiện nay, dư địa cho phát triển các dự án thăm dò, khai thác dầu khí mới bị thu hẹp. Sản lượng khai thác của Liên doanh Vietsovpetro, Tổng công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) và một số đơn vị hoạt động trong thượng nguồn dầu khí các mỏ đều đã trong giai đoạn suy giảm tự nhiên.

Bên cạnh đó, các vấn đề quốc tế mới nổi lên như xu hướng chuyển dịch năng lượng, làm thay đổi chuỗi cung ứng; xung đột địa chính trị ngày càng diễn biến bất thường, khó lường, luôn tiềm ẩn rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng, gián đoạn dòng chảy năng lượng... làm chi phí sản xuất, giá thành cao, thời gian thực hiện hợp đồng lâu; một số chi phí dịch vụ dầu khí đã tăng mạnh; chi phí thuê giàn khoan hiện nay khoảng đã tăng gần gấp 2 lần chi phí năm 2022. Những điều chỉnh quan trọng trong quá trình toàn cầu hóa, chủ nghĩa bảo hộ nổi lên ở một số quốc gia, bao gồm cả nguồn vốn đầu tư. Tín dụng xanh khiến việc tiếp cận huy động nguồn vốn quốc tế rất khó tiếp cận hoặc chi phí vốn rất cao.

Người lao động Dầu khí không ngừng nỗ lực để thực hiện các nhiệm vụ được Đảng, Chính phủ giao

Chính vì vậy, trong Kết luận 76-KL/TW của Bộ Chính trị cũng xác định, mục tiêu trong giai đoạn tới là phát triển Petrovietnam trở thành Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia, trong đó vẫn xác định điều tra cơ bản, tìm kiếm, thăm dò và phát triển khai thác dầu khí là giá trị cốt lõi, cần được ưu tiên đi trước để thúc đẩy triển khai các hoạt động dầu khí, nhất là tại những vùng tiềm năng, vùng nước sâu xa bờ; thống nhất cơ chế linh hoạt để thu hút đầu tư.

Để có thể thực hiện tốt mục tiêu này, Petrovietnam, đặc biệt là những đơn vị trong lĩnh vực thượng nguồn như PVEP, Vietsovpetro, phải tập trung nguồn lực triển khai các dự án hiện có theo hướng tối ưu hóa quy trình; giao diện giữa các dự án được tận dụng nguồn lực và hạ tầng dùng chung; chia sẻ đàm phán dịch vụ, mua sắm với nhóm đối tác khác nhau để có giá tốt nhất và tăng cường sử dụng dịch vụ trong nước qua đó tận dụng được sự trưởng thành của các công ty trong nước trong thời gian vừa qua, giá giảm và linh hoạt. Trong ngắn hạn, Petrovietnam sẽ tiếp tục chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ với các nhà thầu dầu khí để áp dụng các biện pháp kỹ thuật, kiểm soát tốt các chương trình thăm dò thẩm lượng, công tác khoan, phát triển mỏ và quản lý mỏ an toàn, kiểm soát tối ưu chi phí, tăng cường công tác quản trị biến động để linh hoạt điều hành các hoạt động sản xuất.

Trong đó, chú trọng đầu tư ngân sách và bài bản, khuyến khích hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ, ban hành Chương trình nghiên cứu dài hạn và Danh mục nhiệm vụ khoa học công nghệ và sáng kiến sáng chế hàng năm và kết quả đã được áp dụng thực tế nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí tại các dự án hiện có. Đồng thời, tận dụng hạ tầng chung để phát triển các mỏ nhỏ, cận biên mà trước đây chưa triển khai được; bắt kịp xu thế toàn cầu; kết nối hạ tầng dùng chung giữa các mỏ trong khu vực hoặc thậm chí với mỏ ở khu vực chồng lấn với nước ngoài.

Một trong số những giải pháp trọng tâm trong giai đoạn tới là các đơn vị trong lĩnh vực E&P nói riêng, toàn hệ thống Petrovietnam nói chung phải tập trung tăng cường công tác phối hợp, liên kết chuỗi giá trị giữa các đơn vị E&P với các đơn vị trung nguồn và hạ nguồn trong toàn Tập đoàn để tối ưu nguồn lực, phát huy thế mạnh của mỗi bên để thực hiện tốt mục tiêu phát triển chung.

Bên cạnh những giải pháp về kỹ thuật, Petrovietnam và các đơn vị thành viên trong lĩnh vực E&P tiếp tục tham gia kiến nghị, đóng góp ý kiến xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý cho các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí để có cơ sở, điều kiện thúc đẩy triển khai các hoạt động này. Đồng thời, tập trung hoàn thiện đồng bộ hệ thống quản trị nội bộ, quy chế, quy định, quy trình cho hoạt động thăm dò, khai thác trong Tập đoàn; nghiên cứu các tiềm năng, các động lực mới trong lĩnh vực thăm dò, khai thác; các giải pháp đột phá mang tính tích hợp cả quản trị và kỹ thuật cho lĩnh vực thăm dò, khai thác.

Kết luận 76-KL/TW đã định hướng trong thời gian tới sẽ phát triển Petrovietnam trở thành một Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia và giữ vai trò tiên phong phát triển các lĩnh vực về năng lượng tái tạo, năng lượng mới bên cạnh việc tiếp tục giữ vai trò quan trọng chủ lực trong những lĩnh vực truyền thống là tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí. Để thực hiện mục tiêu đó, Petrovietnam luôn sẵn sàng về nguồn lực và tiềm lực để thực hiện các kế hoạch tìm kiếm, thăm dò, khai thác mang tính đột phá, quyết liệt để ngọn lửa Dầu khí, tinh thần Dầu khí sẽ mãi tỏa sáng.

Khánh An