Trên cơ sở phân tích lý thuyết kết hợp với kinh nghiệm thực tiễn triển khai các dự án điện gió tại Việt Nam và trên thế giới, các nội dung trình bày tại hội thảo bao quát hầu hết những yếu tố liên quan đến giá điện gió, giúp các nhà đầu tư có cái nhìn tổng thể quá trình sản xuất và đưa ra các giải pháp tối ưu để tiết kiệm chi phí sản xuất.

Các chuyên gia trao đổi về các giải pháp giảm giá điện gió

Hiện nay, nguồn nguyên liệu hóa thạch đang dần cạn kiệt nên việc đẩy mạnh phát triển các nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) để thay thế là xu hướng tất yếu. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của các dự án điện từ NLTT là suất đầu tư và giá thành sản xuất khá cao, trong khi đó giá mua điện ở nước ta còn thấp nên chưa thu hút được các nhà đầu tư. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả các dự án NLTT buộc các nhà đầu tư phải nghiên cứu đưa ra các giải pháp hạ giá thành sản xuất.

Không nằm ngoài những khó khăn trên, thách thức lớn nhất của việc sản xuất điện gió ở nước ta là giá điện không cạnh tranh. Do đó, dù có tiềm năng rất lớn nhưng hiện nay chỉ một lượng công suất nhỏ điện gió được lắp đặt và nối lưới.

Theo khảo sát của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) và Ngân hàng Thế giới (WB), có đến 8,6% diện tích nước ta được đánh giá có tiềm năng từ tốt đến rất tốt để xây dựng các nhà máy điện gió cỡ lớn. Còn theo đánh giá của Bộ Công Thương tổng tiềm năng điện gió nước ta có thể lên đến hơn 500.000MW. Tuy nhiên, để cụ thể hóa tiềm năng lý thuyết thành ý tưởng nghiên cứu tiền khả thi đến lập dự án khả thi có thể khai thác,… và cuối cùng thành tiềm năng kinh tế là một chặng đường đầy khó khăn. Vấn đề các nhà đầu tư quan tâm là làm sao giảm giá thành điện gió, tạo ra trào lưu phát triển điện gió nhằm thay thế một phần các dạng năng lượng truyền thống ngày càng cạn kiệt.

Ông Nguyễn Đức Cường, Giám đốc CDM phát biểu tại hội thảo

Ông Nguyễn Đức Cường – Giám đốc Trung tâm NLTT và Cơ chế Phát triển sạch Viện Năng lượng (CDM) cho rằng: Quy mô nhỏ, suất đầu tư lớn là đặc điểm của các dự án điện gió hiện nay. Vì vậy, các dự án điện gió sẽ khó đảm bảo được bài toán kinh tế. Rõ ràng, với giá mua điện hiện nay là 7,8 cents/kWh thì các nhà đầu tư rất khó đảm bảo hiệu quả kinh tế cho các dự án, bởi với mức giá này thì các thông số khác phải rất thuận lợi mới đáp ứng được, nhưng trên thực tế thông thường không thể tích hợp được tất cả những điều kiện thuận lợi trong một dự án.

Kinh nghiệm của các nước trên thế giới cũng cho thấy, chưa có một quốc gia nào có thể thành công trong việc phát triển NLTT mà thiếu sự hỗ trợ của Nhà nước vì giá NLTT nói chung và điện gió nói riêng bao giờ cũng cao hơn giá năng lượng truyền thống. Do đó, Nhà nước có vai trò quan trọng trong thúc đẩy sự phát triển điện gió. Tuy nhiên, bên cạnh kêu gọi và chờ đợi sự hỗ trợ từ phía Nhà nước, các nhà đầu tư cũng phải nghiên cứu, tối ưu hóa các giải pháp kỹ thuật để nâng cao hiệu quả đầu tư, giảm giá thành sản phẩm.

Turbine gió 2 lớp cánh của Nga được giới thiệu tại hội thảo

Một số giải pháp giảm giá thành điện gió được đưa ra tại hội thảo như: Khi lựa chọn vị trí xây dựng các trạm điện gió bên cạnh chọn nơi có tốc độ gió trung bình đạt yêu cầu thì nên chú ý lựa chọn nơi có địa hình tương đối bằng phẳng, không chênh lệch độ cao quá lớn, không ngập nước, thuận lợi cho việc vận chuyển thiết bị, gần đường dây đấu nối; lựa chọn turbine cho hiệu suất phát điện cao, phù hợp với chế độ gió và đặc điểm thời tiết ở địa phương triển khai dự án. Trước khi xây dựng các nhà máy điện gió cần khảo sát kỹ lượng gió ít nhất trong 1 năm để đảm bảo tính chính xác. Ngoài ra, để đảm bảo hiệu quả vận hành dự án cần có phương án đào tạo nhân lực vận hành và bảo dưỡng sớm để có thể tiếp nhận hoàn toàn dự án sau thời gian bảo hành.

TS Nguyễn Tiến Vinh – Trưởng ban Điện Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) nhận định: Năng lượng gió là dạng năng lượng mới, nhiều yếu tố biến thiên, bất ổn định và hiện nay chưa có tiêu chuẩn, quy trình kỹ thuật nào cụ thể cho việc xây dựng các trạm điện gió nên việc triển khai các dự án điện gió ở nước ta còn rất lúng túng, ảnh hưởng đến tiến độ, làm tăng chi phí đầu tư.

Do đó, để giảm giá thành sản phẩm đòi hỏi các nhà đầu tư phải xem xét hoàn thiện tất cả các khâu trong quá trình sản xuất như: Quản lý tốt việc đầu tư xây dựng, lựa chọn địa điểm thích hợp để đầu tư, tối ưu hóa công suất thiết kế; nội địa hóa việc xây dựng các dự án điện gió từ tận dụng tối đa các thiết bị có thể sản xuất trong nước đến ưu tiên lựa chọn các đơn vị thi công trong nước để giảm chi phí đầu tư; nghiên cứu đưa ra các giải pháp nâng cao sản lượng điện, nâng cao tính ổn định của hệ thống, đảm bảo hiệu quả vận hành, giảm chi phí sửa chữa và các chi phí phát sinh khác.

TS Nguyễn Tiến Vinh – Trưởng ban Điện PVN

Hiện nay, bên cạnh việc phát triển các dự án điện nói chung, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cũng rất chú trọng phát triển nguồn năng lượng sạch, thân thiện với môi trường, trong đó có các dự án phong điện. Hiện tại, Tập đoàn đang đầu tư nhà máy điện gió đảo Phú Quý (Bình Thuận), công suất lắp đặt 6MW, với mức đầu tư 335 tỉ đồng, sản lượng điện 15 triệu kWh/năm, đã phát điện thương mại vào cuối tháng 8/2012; Tập đoàn cũng đang xem xét đầu tư dự án điện gió xã Hòa Thắng (Bình Thuận) với công suất thiết kế 82,5MW, tổng mức đầu tư khoảng 5.000 tỉ đồng, trong đó giai đoạn 1 có công suất khoảng 49,5MW.

Để nâng cao hiệu quả các dự án điện gió, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam rất quan tâm đến việc nghiên cứu các giải pháp giảm giá thành điện gió. Đó là lý do Tập đoàn giao cho EMC triển khai Dự án nghiên cứu các yếu tố tác động đến giá thành xây dựng, sản xuất điện gió tại Việt Nam.

TS Lê Việt Trung – Phó Giám đốc EMC, Chủ nhiệm dự án cho biết: Hội thảo lần này là dịp để nhóm thực hiện dự án cùng trao đổi với các chuyên gia, các nhà đầu tư về vấn đề giảm giá thành điện gió. Qua đó, EMC sẽ có cái nhìn tổng thể về tất cả các vấn đề liên quan đến giá điện gió như: Chính sách, quản lý, các yếu tố công nghệ, kỹ thuật, kinh nghiệm triển khai các dự án… từ đó đưa ra các giải pháp thiết thực giảm giá điện gió. Hi vọng, những giải pháp EMC đưa ra qua dự án nghiên cứu này sẽ là những giải pháp hữu hiệu, những căn cứ khoa học tin cậy giúp đẩy mạnh phát triển các dự án điện gió tại Việt Nam nói chung và các dự án điện gió mà PVN đã, đang và sẽ triển khai nói riêng.

TS Lê Việt Trung – Phó Giám đốc EMC trao đổi về Dự án nghiên cứu giảm giá thành điện gió

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam hiện là một trong 3 trụ cột sản xuất điện năng lớn nhất nước, đang vận hành nhà máy điện Cà Mau 1, 2, nhà máy điện Nhơn Trạch 1,2 với công suất lắp đặt 2.700MW, sản lượng điện sản xuất ra chiếm khoảng 12% tỉ trọng điện của cả nước. Bên cạnh đó, Tập đoàn cũng đang triển khai nhiều dự án điện khác như: Đầu tư 5 nhà máy nhiệt điện than với công suất 6.000MW, 2 nhà máy thủy điện có công suất 210MW, đầu tư nhà máy điện gió đảo Phú Quý, chuẩn bị đầu tư nhà máy điện gió ở xã Hòa Thắng, nghiên cứu thử nghiệm sản xuất pin mặt trời công nghệ màng mỏng.

Mai Phương

(Theo Petrotimes)