Bước trưởng thành TGĐ trẻ
Trong chuyến đi cùng đoàn đại biểu Cựu chiến binh (CCB), tôi được dịp gặp lại vị tổng chỉ huy Nhà máy Lọc dầu Dung Quất. Vẫn dáng vẻ phong trần và nụ cười tươi trẻ thường trực. Tại Đại hội Doanh nhân trẻ Dầu khí, tự nhận mình là quá già và nặng trĩu tâm tư. Anh chính là Nguyễn Hoài Giang, “thủ lĩnh” của nhà máy lọc dầu đầu tiên ở Việt Nam – Dung Quất. Đại hội Doanh nhân trẻ Dầu khí mới tổ chức ở Tổng hành dinh ngành Dầu khí tại 18 Láng Hạ cách đây chưa lâu, tôi chú ý bài phát biểu đầy cảm xúc, đầy cá tính của anh. Bài phát biểu ngắn gọn, nhưng có thể nói đã đi vào lòng người, anh tự cho mình “đã toan về già” ở tuổi 43 lại được nằm trong danh sách Doanh nhân trẻ ngành Dầu. Anh bảo mình là trường hợp… vớt vát, theo quy định vài tháng nữa anh thuộc hàng doanh nhân “già”, có mơ cũng chẳng ai cho vào hội trẻ. Anh TGĐ tuổi Mậu Thân phát biểu xong, cả hội trường vỗ tay nhiệt liệt hoan nghênh, Chủ tịch Phùng Đình Thực tổng kết đại hội còn nhắc lại khá vui vẻ: “Ngành dầu của ta thật tự hào khi có một đội ngũ lãnh đạo trẻ, đầy nhiệt huyết. Cùng lắm như anh Giang, sinh năm 1968… thôi mà!”.
Đài quan sát trên đồi Cây Sấu
Nhiều ý kiến đóng góp khác nhau được đưa ra, nhưng đối với anh Giang điều anh mang đến là nỗi trăn trở khi cách nhìn của anh về Nhà máy Lọc dầu Dung Quất không phải ở sự hoành tráng mà anh nhìn vào công sức của hàng chục ngàn người đã làm nên nhà máy – “Những con người vượt qua chính mình làm nên một công trình tầm vóc Dầu khí”.
Cái tình và nỗi trăn trở nhiều năm mà anh chia sẻ, chỉ cách 500m tại hàng rào nơi đang thắp sáng ngọn lửa lung linh của nhà máy lại không thể chiếu rọi được những mảnh đời còn khó khăn, như cô bé phải bỏ dở cánh cửa 2 trường đại học để đi kiếm sống trong bức thư “ước mơ của con” nhắn nhủ những doanh nhân trẻ như anh, một thế hệ kế thừa phát huy truyền thống của ngành phải làm sao quan tâm hơn nữa đến công tác an sinh xã hội trên khúc ruột miền Trung còn nhiều khó khăn.
Anh sinh ra tại Hà Nội nhưng khôn lớn tại mảnh đất “gạo trắng nước trong” Cần Thơ sau ngày miền Nam giải phóng. Năm 1986, anh đỗ thủ khoa với 26 điểm vào Đại học Bách khoa TP HCM. Rồi nhận học bổng vào khoa Điện tử – Tự động hóa của ĐH Bách khoa Sofia (Bulgaria). Trở về cuối năm 1993, đầu năm 1994 anh làm việc cho Vietsovpetro Vũng Tàu. Hơn 5 năm lặn lội ở các giàn khoan, từ kỹ sư máy tính, thiết kế, tự động hóa đến trưởng ca điều độ công nghệ giàn nén khí ở mỏ Bạch Hổ, đó là những nấc thang giúp anh tích lũy kinh nghiệm và tháng 9/1999 được biệt phái về Dung Quất, tham gia giai đoạn thiết kế nhà máy liên doanh với Nga. Từ năm 2002-2003, Giang được đề bạt Phó phòng chuyên trách tự động hóa, rồi Giám đốc chạy thử nhà máy kiêm Phó tổng giám đốc kỹ thuật Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (5/2008). Cuối tháng 4/2009 nhận chức vụ Tổng giám đốc Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn. Trước khi trở thành Tổng giám đốc Nhà máy Lọc hóa dầu Bình Sơn, anh Giang đã kinh qua nhiều các công việc. Ở vị trí nào, anh cũng nhận được sự yêu mến, nể phục của đồng nghiệp, anh em kỹ sư cả người Việt và nước ngoài. Có dịp tiếp xúc với nhiều cán bộ, công nhân viên làm việc ở nhà máy trong bữa cơm thân mật, hầu hết trong số họ đều có chung nhận xét về tổng chỉ huy Nguyễn Hoài Giang – thẳng thắn, quyết đoán, ham học hỏi, biết lắng nghe và rất đỗi bình dị.
Nhân tiện chuyến đi cùng đoàn CCB Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, dù thời gian gặp anh không nhiều nhưng tôi thêm thỏa mãn lời tâm sự của anh trước đấy. Nhắc đến tên anh có gì đó thật hoài niệm, đằng sau nụ cười tươi rói đó mấy ai hiểu được anh đang phải phụ trách một khối lượng công việc khổng lồ. Bởi vậy, anh bảo tính mình trầm lắng, trăn trở về nhiều điều trong cuộc sống. Bởi lẽ, sự giao thoa giữa trái tim của một người lãnh đạo với “trái tim” Dung Quất khiến anh cùng anh em phải lao tâm khổ tứ, sẻ chia những phút giây căng thẳng và cũng là vinh quang nhất. Và cũng chính nơi đây, anh cùng với anh em công nhân đã có những đêm không ngủ. Chuyện ngủ 3,4 tiếng một ngày là chuyện bình thường với anh, có chuyên gia người nước ngoài đã từng kinh ngạc bảo anh là “con ma nên không biết ngủ”. Ví dụ như thời điểm nhà máy chuẩn bị cho xuất mẻ dầu đầu tiên mang thương hiệu Việt (2/2009). Đó là lúc nhà máy xảy ra khoảng… 10 ngàn điểm bị lỗi, sức ép hết sức nặng nề nhưng bằng tinh thần quyết đoán, tình thế không thể xoay chuyển. Giang đã quyết định toàn bộ nhà máy không có đêm và trong gần tháng trời cuối cùng công sức của anh đã được đền đáp.
Cảm nhận của người lính
Trở lại cuộc tiếp đón đoàn CCB về thăm nhà máy, anh chia sẻ với tôi đôi điều trước khi phải khẩn trương bắt tay vào công việc: “Các bác, các cô, các chú đã đánh đổi xương máu để cho anh em mình có được như ngày hôm nay. Thế hệ trẻ phải đánh đổi mồ hôi, công sức vượt qua chính mình ở bất kỳ thử thách nào. Cố gắng nâng cái tầm, cái tâm và cái trí tuệ của mình mới xứng đáng được”.
Tạm chia tay anh Giang để theo đoàn CCB đi thăm nhà máy. Dù đã được anh Đặng Hồng Sơn, Chánh văn phòng Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) giới thiệu nhà máy một cách hấp dẫn hơn cả “hướng dẫn viên du lịch” từ tối hôm trước, nhưng khi được biết chính xác lịch trình tham quan thì tất cả CCB Tập đoàn đều cảm thấy… sốt ruột. Cũng phải thôi, các bác đã nghe nhiều, nói cũng nhiều kể từ lúc còn đào móng, xây dựng cho đến cả chuyện liên quan đến thần linh, thổ địa được thêu dệt truyền miệng…. Hỏi ra, nhiều bác chỉ biết qua truyền thông là chính, bởi vậy phải nhanh chóng mục sở thị và được “sờ bằng tay thì… vẫn hơn”.
Khu chứa nguyên liệu của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất nhìn từ đồi Cây Sấu
Từ thành phố Quảng Ngãi xuống Dung Quất quãng độ ba chục cây số theo đường chim bay. Chúng tôi ngược Quốc lộ 1, qua Sơn Tịnh, đến Bình Sơn rồi rẽ vào Đại lộ Võ Văn Kiệt, trục đường lớn nhất nối vào Khu kinh tế Dung Quất. Theo lời tâm sự của CCB Nguyễn Ngọc Sơn (Phụ trách an toàn BSR) thì gần 20 năm trước, Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt là người có công lớn đối với dự án này. Năm 1994, ông đã trực tiếp ngồi trên trực thăng thị sát và chọn địa điểm xây dựng nhà máy. Biết ơn bác Kiệt, Đảng bộ, chính quyền nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đã chọn tên ông đặt cho con đường này.
Chẳng mấy chốc chúng tôi đã dừng chân trước cửa nhà máy. Đón và đưa chúng tôi vào hội trường là anh chàng “MC” cao, to tối hôm trước, chỉ khác sáng nay anh Đặng Hồng Sơn vận quần áo, đội mũ bảo hộ lao động. sau lời thăm hỏi Đoàn CCB, anh giới thiệu sơ qua về nhà máy, trong đó là chiến dịch đại bảo dưỡng 62 ngày đêm trên nhà máy. Phổ biến nhiều nhất là vấn đề an toàn cháy nổ khi tham quan nhà máy.
Qua tìm hiểu thêm, vấn đề an toàn, vệ sinh môi trường là một trong những tiêu chí “sắt đá” trong quá trình xây dựng và vận hành nhà máy để đi đến những thành công sau này. Anh Khương Lê Thành, Trưởng ban An toàn của BSR cho biết thêm: Ngoài nguyên nhân xăng dầu là loại vật tư dễ gây cháy nổ thì còn một nguyên nhân nữa là nhà máy lọc dầu được xem là “trái tim” của Khu công nghiệp Dung Quất, nên bằng mọi giá, nhà máy phải được bảo đảm an toàn tuyệt đối. Thực hiện đúng nguyên tắc toàn bộ vật liệu dễ cháy nổ như thuốc lá, bật lửa phải gửi lại. Chỉ cần phát hiện một công nhân mang một điếu thuốc dù chưa châm vào khu vực “kị hỏa” thì anh ta sẽ sẵn sàng khăn gói về quê ngay lập tức. Chính vì sự cẩn trọng đó, mà suốt mấy năm xây dựng và hơn hai năm đi vào vận hành, trên công trường không xảy ra vụ tai nạn lao động nào.
Sau ít phút làm quen, tìm hiểu quá trình hình thành dự án thông qua một bộ phim tư liệu do chính đơn vị BSR thực hiện, chúng tôi được mời lên xe của nhà máy lên đồi Cây Sấu, nơi đặt Đài quan sát để được tận mắt ngắm nhìn toàn cảnh nhà máy. Hôm nay nhiều CCB tỏ ra khá tiếc vì Quảng Ngãi đang mùa mưa, bởi vậy bức tranh Dung Quất trở nên mờ đi một chút. CCB Đoàn Huy Tham chia sẻ: “Mặc dù đã về đây nhiều lần, nhưng mỗi lần ngắm cảnh trên đồi thấy lòng mình thư thái, thanh thản. Hít một hơi thật sâu, cảm thấy trẻ khỏe ra nhiều lắm”. Nói xong, ông khoác tay những người lính già, tranh thủ nhờ tôi chụp vài ba tấm ảnh kỷ niệm.
Đồi Cây Sấu cao hơn 100m so với mặt nước biển, nghĩa là cao hơn khoảng 80m so với mặt bằng nhà máy. Trên đỉnh đồi, nhà máy đã xây một đài quan sát 2 tầng có hình dáng giống như một cây nấm khổng lồ có thể chứa được vài trăm người; đoàn CCB có thể phóng tầm mắt ngắm nhìn thỏa thích toàn cảnh Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, theo lời ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch Hội CCB Tập đoàn, thì phong cảnh nơi đây hiện lên một vẻ đẹp rất khó diễn tả, đó là núi xanh cùng biển trời mênh mông sóng gió như bao bọc “trái tim hồng” Dung Quất. Cảm nhận của chúng tôi về nhà máy đó là cơ man những khối thép và bê tông đủ hình thù vuông, tròn, đủ cỡ to, nhỏ… nối ghép với nhau trên diện tích rộng. Dù nhà máy cách xa đồi Cây Sấu có lẽ tới cả cây số, nhưng nhiều CCB cũng cảm nhận được sự sôi động, hối hả trong sản xuất đến thế nào. Đó là tiếng máy vang vọng, ngọn đuốc cháy sáng cao hơn 100m vươn lên trời xanh. Theo giới thiệu của CCB Nguyễn Ngọc Sơn thì Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, được xây dựng trên diện tích khoảng 800ha, trong đó có 330ha trên đất liền và 470ha mặt biển. Trên đất liền là nhà máy lọc dầu và nhiều nhà máy, công trình phụ trợ; dưới biển là cảng tiếp nhận, cảng xuất hàng, đê chắn sóng… Nhà máy có công suất thiết kế 6,5 triệu tấn dầu thô/năm, dự kiến đảm bảo khoảng 30% sản lượng tiêu thụ của cả nước.
Vượt qua rất nhiều khó khăn, trở ngại, nhưng cuối cùng thì ngày 23/2/2009, công trình đã cơ bản hoàn thành, dòng sản phẩm đầu tiên đã được xuất xưởng. Tiếp đó, Dự án được giao cho BSR quản lý điều hành. Ngay trong năm 2009, mặc dù mới đưa vào sản xuất thử, nhưng BSR đã đưa ra thị trường 4 triệu tấn sản phẩm, nộp ngân sách 2.400 tỉ đồng; năm 2010, sản xuất gần 10 triệu tấn sản phẩm, nộp ngân sách 14.000 tỉ đồng; năm 2011, dụ kiến sẽ nộp ngân sách khoảng 17.000 tỉ đồng… Cũng theo đồng chí Sơn thì trong số 5 dòng sản phẩm của BSR sản xuất ra có xăng máy bay; đến nay khách hàng kỹ tính nhất là Vietnam Airline cũng đã sử dụng sản phẩm này của BSR, “đơn giản” vì sản phẩm xăng Dung Quất đáp ứng tới 6 trên 12 tiêu chuẩn của thế giới.
Trở lại chuyện nhà máy lọc dầu được mệnh danh là “trái tim” của Khu công nghiệp Dung Quất, ông Sơn giải thích tiếp: Cùng với chủ trương xây dựng nhà máy lọc dầu tại Dung Quất, năm 1995, Chính phủ đã quyết định xây dựng Khu kinh tế Dung Quất trên diện tích hơn 10.000 ha thuộc địa bàn phía đông huyện Bình Sơn. Sau 10 năm đầu chậm chạp, từ năm 2006 trở lại đây, khi Nhà máy Lọc dầu Dung Quất “tăng tốc” thì việc đầu tư vào đây cũng sôi động hẳn lên. Hiện tại, ngoài tổ hợp công nghiệp nặng gồm nhà máy lọc dầu, nhà máy chế tạo thiết bị nặng, nhà máy nhựa, nhà máy luyện cán thép, nhà máy nhiên liệu sinh học, cảng nước sâu…
Từ một vài con số đã cho thấy dù trước đây còn nhiều khó khăn, nay Quảng Ngãi đã là địa phương có công nghiệp khá phát triển, đặc biệt là công nghiệp chế biến nông lâm sản với sản phẩm đặc trưng là công nghiệp sản xuất mía đường; nhưng sự có mặt của Khu kinh tế Dung Quất với “trái tim” là Nhà máy Lọc dầu Dung Quất mới thật sự tạo ra bước đột phá về kinh tế, xã hội cho địa phương này.
Về tương lai của Khu kinh tế này, đồng chí Sơn cho biết thêm: Theo Quyết định 124/QĐ-TTg, ngày 20/1/2011 của Thủ tướng Chính phủ, Khu kinh tế Dung Quất sẽ được quy hoạch là một thành phố công nghiệp mở, trung tâm lọc hóa dầu quốc gia, trung tâm đô thị công nghiệp dịch vụ cảng và Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung; đồng thời là một trong các đầu mối về giao thông vận tải, trao đổi hàng hóa và giao lưu quốc tế quan trọng của khu vực miền Trung và Tây Nguyên; có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng quốc gia… Trong vài chục năm tới, Khu công nghiệp Dung Quất sẽ có quy mô trên diện tích 46.000ha.
Chúng tôi được đưa đi một vòng quanh nhà máy lọc dầu bằng xe ôtô trên tuyến hành lang ngoài, để mọi người được ngắm đủ góc cạnh nhà máy qua cửa kính ôtô. Điểm dừng xe là đầu con đê chắn sóng. Ngoài xa là những con tàu đang nhập dầu thô ngoài cảng, để đưa về lọc nên những mẻ dầu ngọt Bạch Hổ làm giàu cho đất nước.
Đi thăm Nhà máy Lọc dầu Dung Quất trong khoảng thời gian ngắn ngủi, chưa đi được nhiều, nhưng những gì “mắt thấy, tai nghe” ở Dung Quất đã giúp thế hệ trẻ như tôi hình dung được đôi điều về công sức của lớp lớp người đã đổ công sức, tâm huyết cho công trình này. Bùi ngùi bỏ lại đằng sau những đồi đất sỏi đá, sáng lên trái tim Dung Quất. Biết nói điều gì thay lòng người cựu chiến binh?
(Theo Petrovietnam)