Trước việc Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan nước sâu vào vùng biển đặc quyền kinh tế Việt Nam, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan nhận định: "Trung Quốc đang làm phức tạp thêm tình hình trên biển Đông bằng việc đưa tàu chiến, tàu hộ vệ tên lửa hoạt động xung quanh giàn khoan Hải Dương 981. Hành động này của Trung Quốc đã vi phạm 4 điều: Vi phạm chủ quyền trên biển, quyền chủ quyền của Việt Nam, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và Trung Quốc đang vi phạm thỏa thuận giữa 2 nước Việt Nam – Trung Quốc đã ký những năm trước".

Nhiều bạn trẻ PVEP đặt câu hỏi cho nguyên Phó Thủ tướng: Tại sao Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng biển Việt Nam? Ông Vũ Khoan giải thích: Mưu đồ của Trung Quốc là độc chiếm biển Đông, cụ thể hóa là đường lưỡi bò 9 đoạn mà quốc tế đang phản đối kịch liệt. Mục tiêu khoan, thăm dò dầu khí chỉ là bình phong để Trung Quốc tính toán mưu đồ bên trong.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan trao đổi với tuổi trẻ PVEP thông tin về biển Đông

Ngoài ra, nguyên Phó Thủ tướng cũng đưa ra những nguyên nhân khiến Trung Quốc đưa giàn khoan trái phép vào vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam, là: Việt Nam không tham gia liên minh quân sự nào; các nước lớn có nhiều cạnh tranh với Trung Quốc như Mỹ, Nhật, Tây Âu, Nga đang có khó khăn về kinh tế hoặc đang phải giải quyết các rắc rối về quân sự. Trung Quốc cũng coi đây là phép thử cho chính sách xoay trục từ Trung cận Đông sang Đông Á của Mỹ. Và Trung Quốc muốn đặt các nước ASEAN một vấn đề hệ trọng để các nước Đông Nam Á phải tỏ thái độ. Mục tiêu sâu xa là làm phân hóa nội bộ các nước ASEAN.

Bên cạnh đó, nội bộ của Trung Quốc đang rối ren với các vấn đề khủng bố, kinh tế suy thoái. Trung Quốc muốn truyền lửa ra bên ngoài để “giảm nhiệt” trong nước.

Trước những hành động ngang ngược của Trung Quốc, nguyên Phó Thủ tướng đưa ra nhận xét về cách hành xử của Trung Quốc như sau: Thực tế Trung Quốc đã chuẩn bị một hạm đội mạnh, có thời điểm cao nhất lên tới gần 150 tàu các loại để vây áp tàu Việt Nam. Những hoạt động của tàu Trung Quốc đều tỏ ra rất cứng rắn, sẵn sàng va chạm vào các tàu chấp pháp của Việt Nam. Đặc biệt, không giống như các lần gây hấn trước, báo chí Trung Quốc lần này tỏ ra “im ắng” hơn nhiều, rất ít bài báo nói sâu rộng về việc này.

Về hành động của Việt Nam, ông Vũ Khoan nêu quan điểm: Chúng ta luôn kiên định độc lập dân tộc gắn với bảo vệ chủ quyền đất nước; giữ vững quyền và quyền chủ quyền nhưng vẫn phải đảm bảo ổn định đất nước; giữ cân bằng quan hệ với quốc tế và phát triển kinh tế. Việt Nam đã và đang chủ trương đấu tranh dư luận, kiên trì đối thoại ngoại giao, huy động sự ủng hộ của các nước ASEAN và sự ủng hộ của các nước lớn như Mỹ, Nhật, các nước Tây Âu.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan khuyên tuổi trẻ PVEP nói riêng, tuổi trẻ Dầu khí nói chung cần phải yêu nước đúng cách; tức là phải nâng cao nhận thức về tình hình biển Đông, tránh mù mờ thông tin và có những hành động thái quá.

Tuổi trẻ PVEP cũng đặt câu hỏi với nguyên Phó Thủ tướng: Tại sao vài năm trở lại đây, thương lái Trung Quốc thường xuyên mua các sản vật của Việt Nam như móng trâu, râu ngô, lá điều…? Nguyên Phó Thủ tướng đưa ra quan điểm: “Đây chính là chuyện nhiều bộ ngành mất cảnh giác, quản lý kém. Nhiều người đổ lỗi cho hội nhập, mở cửa. Theo tôi, hội nhập không có chuyện các thương nhân vào lũng đoạn thị trường Việt Nam”.

Phát biểu tại buổi tọa đàm, Tổng giám đốc PVEP Đỗ Văn Khạnh đã cảm ơn những câu chuyện và quan điểm rõ ràng của nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan về tình hình biển Đông, về việc Trung Quốc đang có những hành động xâm phạm chủ quyền Việt Nam. Tổng giám đốc Đỗ Văn Khạnh yêu cầu thanh niên PVEP cần nỗ lực trong lao động và sáng tạo trong sản xuất.

Tổng giám đốc PVEP căn dặn: “Nếu các đồng chí có sáng tạo làm thế nào đó để mỗi mũi khoan tiết kiệm được 10% chi phí, tức là đã giảm nhiều triệu đô thì tức là các đồng chí đang cống hiến cho đất nước này bằng việc làm thiết thực. Ngoài ra, thanh niên PVEP cũng cần xung kích ra làm việc ở các giàn khoan để vừa cống hiến cho ngành, vừa góp sức bảo vệ và khẳng định chủ quyền biển đảo”.

Tại buổi tọa đàm, bà Tạ Thị Vĩnh Hiền, Thành viên Hội đồng Thành viên PVEP chia sẻ những câu chuyện về chuyến đi của Hội Cựu chiến binh Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam thăm quân dân đảo Trường Sa vào đầu tháng 5 vừa qua. Bà Tạ Thị Vĩnh Hiền đề xuất, PVEP cần kết nghĩa với một đảo thuộc quần đảo Trường Sa để PVEP có thêm những đóng góp cả về vật chất lẫn tinh thần.

Đức Chính