Trong thực tế có tồn tại một số triển vọng cho dầu đá phiến sét. Người ta cho rằng tổng trữ lượng dầu đá phiến sét thế giới lớn hơn khoảng 13 lần so với dầu mỏ thông thường. Ở mức tiêu thụ hiện tại, các nguồn tài nguyên năng lượng này sẽ đủ cho 300 năm khai thác liên tục. Nhưng khi xâm nhập thực tế sẽ thấy xuất hiện các vấn đề. Khai thác dầu đá phiến sét chỉ có hiệu quả kinh tế ở những nơi dầu tập trung nhiều nhất (từ 90 lít cho mỗi tấn đá phiến) và độ dày của lớp đá cũng đóng vai trò không kém phần quan trọng: phải dưới 30m. Nhưng không phải tất cả các khu vực đều đáp ứng được những điều kiện đó.

Ngoài ra, bất kể tiến bộ công nghệ, khai thác dầu đá phiến sét khó khăn hơn và tốn kém hơn nhiều so với sản xuất truyền thống. Vì vậy, chi phí khai thác tương đối cao. Ngoài ra còn có một vấn đề khác. Sau khi bắt đầu khai thác khoảng 400 ngày, khối lượng dầu sẽ đột ngột giảm mạnh (đến 80%).

Trong khi đó, theo chuyên gia của công ty PricewaterhouseCoopers, do sự gia tăng trong sản xuất dầu đá phiến, đến năm 2035, giá dầu sẽ sụt giảm đến 40% (khoảng 130USD/thùng). Điều này sẽ ảnh hưởng đến tương lai nền kinh tế thế giới.

Tuy nhiên, chuyên gia Vladimir Rozhankovsky ở Tập đoàn đầu tư Nord-Capital không đồng tình với dự đoán lạc quan này. Ông Rozhankovsky nói: “Hiện nay, giá thành tất cả các dự án dầu đá phiến vẫn còn rất cao. Muốn khai thác được, đòi hỏi phải có thiết bị phù hợp, cho đến nay vẫn chưa sản xuất hàng loạt. Lịch sử công ty dầu khí Marathon của Mỹ, hầu như đã bị phá sản vì các dự án đá phiến là một minh chứng cho sự phức tạp và không rõ ràng của vấn đề. Bản thân công nghệ khai thác này cũng đã tạo ra rất nhiều câu hỏi liên quan đến môi trường. Không có đảm bảo rằng dầu còn lại sẽ có thể được phân lập với môi trường. Hậu quả là đất trồng trọt màu mỡ cũng có thể bị ô nhiễm”.

Các chuyên gia khẳng định trong những thập niên sắp tới sẽ không có những thay đổi cách mạng trên thị trường khí đốt toàn cầu. Dầu đá phiến sét vẫn là vấn đề gây nhiều tranh cãi. Mặc dù có một quan điểm cho rằng cuộc cách mạng đá phiến sét sẽ khiến cho giá dầu giảm mạnh, từ đó giá khí đốt và điện cũng giảm xuống. Nhưng các chuyên gia cho rằng hiện nay, điều đó rất khó xảy ra. Bằng chứng gián tiếp về tính hoài nghi của cuộc cách mạng đá phiến là các công ty nước ngoài đang thể hiện sự quan tâm lớn đến những đề án dầu khí trên thềm lục địa của Nga. Những rủi ro mà cuộc cách mạng đá phiến sẽ gây ra cho các nước xuất khẩu dầu khí (bao gồm cả Nga) là câu chuyện phóng đại. Khai thác truyền thống sẽ tiếp tục là vấn đề cấp bách trong những thập niên tới.

Trong khi đó, theo nghiên cứu mới đây của công ty tư vấn PwC, sản lượng dầu mỏ từ đá phiến sét tăng mạnh trên toàn cầu tương tự như những gì đang diễn ra tại Mỹ có thể làm giám dầu thô giảm 40% và giúp tăng sản lượng kinh tế thế giới thêm 3,7%. Nghiên cứu trên ước tính sản lượng dầu đá phiến sét thế giới sẽ tăng lên 14 triệu thùng/ngày vào năm 2035, chiếm khoảng 12% nguồn cung dầu mỏ của thế giới. Điều đó sẽ làm giảm khoảng 25-40% giá dầu, ước sẽ là 133 USD/thùng vào năm 2035 theo dự báo của Cục quản lý thông tin năng lượng Mỹ.

PwC nói rằng diễn biến đó sẽ góp phần làm GDP toàn cầu có thể tăng thêm 2,3-3,7% vào năm 2035. Việc khai thác rộng rãi dầu mỏ đá phiến sét sẽ "cách mạng hóa" thị trường năng lượng toàn cầu, bảo đảm an ninh năng lượng dài hạn với các chi phí thấp hơn cho nhiều quốc gia. Sự đột phá về công nghệ trong những năm gần đây đã tạo điều kiện cho sự phát triển lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt sản xuất từ đá phiến sét mà trước đây không thể khai thác được.

S.Phương (Theo RIA)