Sản lượng khí đốt tự nhiên tăng 60%
Dự trữ khí đốt lớn đã được chứng minh cho thấy tiềm năng của Saudi Aramco trở thành nhà sản xuất khí đốt lớn hơn trên thị trường toàn cầu: Không giống như vị trí thống lĩnh trong sản xuất dầu thô, KSA tương đối chỉ là một nước nhỏ hơn trong điều kiện sản xuất khí đốt tự nhiên. Hiện KSA đứng thứ hai trong số các nước MENA (ngoại trừ Iran) bao gồm tất cả các quốc gia Arab và là vùng giàu tài nguyên năng lượng nhất thế giới, hiện chiếm 22% sản lượng khí đốt của khu vực này song lại chỉ đóng góp có 4% tổng sản lượng khí đốt tự nhiên trên toàn cầu. Tuy nhiên, KSA có trữ lượng khí đốt độc đáo khổng lồ tại mỏ khí đốt Jafurah với trữ lượng khí đá phiến giàu chất lỏng lớn nhất ở khu vực Trung Đông ước tính lên tới 229 nghìn tỷ feet khối khí tiêu chuẩn (tscf) và khoảng 75 tỷ thùng khí ngưng tụ condensate (bao gồm cả việc phát hiện 15 tỷ feet khối khí đốt và 2 tỷ thùng condensate vào đầu năm nay). Tổng trữ lượng khí đốt tự nhiên đã được chứng minh của KSA ước tính là khoảng 350 nghìn tỷ feet khối khí tiêu chẩun, điều này khiến cho Vương quốc này nằm trong số những quốc gia hàng đầu có trữ lượng khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới.
Khí đốt tự nhiên vẫn sẽ là trọng tâm của Saudi Aramco trong vài năm tới với việc khai thác mỏ khí đốt Jafurah và các dự án khí mở rộng khác để thúc đẩy sản xuất: Hiện KSA đang thực hiện một dự án mở rộng khí đốt tự nhiên quan trọng phù hợp với Sáng kiến Tầm nhìn 2030 của mình. Động thái chiến lược này rất quan trọng đối với Saudi Aramco bởi do bản hãng đang tìm cách đa dạng hóa danh mục năng lượng, hạn chế tiêu thụ dầu trong nước và khẳng định mình là công ty lớn trên thị trường khí đốt tự nhiên quốc tế. Tháng 3/2024, Saudi Aramco đã nâng mục tiêu cho kế hoạch mở rộng sản xuất khí đốt tự nhiên lên hơn 60% vào năm tài khóa 2030 so với mục tiêu ban đầu chỉ tăng 50% của năm tài khóa 2021 trước đó. Dựa trên tính toán của AlJazira Capital, việc mở rộng theo kế hoạch sẽ đem lại sản lượng khí đốt tự nhiên bổ sung khoảng từ 5 bscfd-6 bscfd vào năm tài khóa 2030. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng sản lượng khí đốt tự nhiên thực tế cũng sẽ phụ thuộc vào mức tăng tương ứng của nhu cầu trong nước. Sản lượng khí đốt dự báo sẽ tăng từ năm tài khóa 2025 trở đi khi Giai đoạn I của dự án Jafurah dự báo bắt đầu đi vào vận hành. Saudi Aramco còn đặt mục tiêu tăng cường sản xuất khí đốt tại mỏ khí Jafurah lên mức bền vững là 2 bscfd vào năm tài khóa 2030. Hơn thế nữa, các dự án mở rộng khí đốt khác như Nhà máy khí đốt Tanajib (Chương trình phát triển Marjan), dự án mở rộng Nhà máy khí đốt Hawiyah đều cũng sẽ hỗ trợ tăng sản lượng khí đốt. AlJazira Capital giả định mức tăng trưởng trung bình hàng năm hơi thận trọng chỉ là 5,0% trong tổng sản lượng khí đốt của Saudi Aramco trong năm tài khóa 2023-2028, tăng từ mức CAGR lịch sử 5 năm là 2%.
Việc chuyển dịch từ dầu sang khí đốt tự nhiên để tiêu thụ năng lượng trong nước có thể sẽ tạo ra lượng dầu thô lớn hơn phục vụ xuất khẩu để phản ánh tích cực về doanh thu và tỷ suất lợi nhuận: Kế hoạch mở rộng sản xuất khí đốt của Saudi Aramco phù hợp tốt với những nỗ lực của KSA trong việc chuyển đổi từ sử dụng dầu thô làm năng lượng sang khí đốt tự nhiên (một loại nhiên liệu sạch hơn). Hiện KSA đang tập trung vào việc tăng cường sản xuất điện dựa trên khí đốt thay vì dầu mỏ. Hơn thế nữa, nhu cầu từ hóa dầu và các lĩnh vực công nghiệp khác cũng dự báo sẽ thúc đẩy nhu cầu bổ sung về khí đốt tự nhiên ở KSA. Việc chuyển đổi sang khí đốt tự nhiên được ước tính sẽ làm giảm mức tiêu thụ dầu thô trong nước khoảng 1 triệu thùng dầu/ngày. Hiện Saudi Aramco đang bán dầu ở thị trường nội địa với mức giá trợ cấp, trái ngược với mức giá xuất khẩu do thị trường thúc đẩy cao hơn. Hơn thế nữa, dự báo sẽ có thêm 1 triệu thùng dầu mỗi ngày (mbpd) chất lỏng liên quan đến sự giãn nở của khí cũng sẽ giúp tăng tổng sản lượng chất lỏng. Do đó, khối lượng bổ sung có sẵn để xuất khẩu sẽ hỗ trợ doanh thu cũng như tỷ suất lợi nhuận của Saudi Aramco.
Vị thế cạnh tranh để hưởng lợi từ sự đột phá của ammonia xanh blue: Để giảm thiểu phát thải khí nhà kính GHG và sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, nhiều quốc gia và lĩnh vực công nghiệp hiện đang chuyển sang sử dụng khí hydrogen làm nguồn năng lượng chính. Ammonia xanh blue là loại nhiên liệu hấp dẫn cho quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế dựa trên hydrogen. Do lcó ượng khí thải carbon tối thiểu và có nhiều ứng dụng khác nhau nên ammonia xanh blue hiện đang thu hút được sự chú ý như một chất mang năng lượng sạch và nguồn nhiên liệu tiềm năng. Trên toàn cầu, thị trường ammonia xanh hiện đang được cam kết chốt ở mức doanh thu trị giá 78 triệu USD (2023) song dự báo sẽ tăng theo cấp số nhân lên 7,6 tỷ USD (2030), tương ứng với tốc độ CAGR 92,6% trong giai đoạn tài khóa 2023-2030. Sự tăng trưởng mạnh mẽ này sẽ được thúc đẩy bởi nhu cầu sử dụng nhiên liệu phát thải thấp ngày càng tăng cũng như số lượng các quốc gia và lĩnh vực công nghiệp đang tìm kiếm các giải pháp thay thế năng lượng sạch hơn ngày càng gia tăng trên toàn cầu.
Saudi Aramco hiện có vị thế cạnh tranh để hưởng lợi từ việc thâm nhập vào thị trường ammonia xanh blue nhờ vào khả năng tiếp cận nguồn nguyên liệu methane sẵn có trong nước. Do vậy, chi phí sản xuất hydrogen xanh blue của Saudi Aramco sẽ là 1,34 USD/kg so với 2,45 USD/kg ở Hoa Kỳ và 3,5 USD/kg ở Vương quốc Anh. Ngoài ra, khi quy mô hoạt động tăng lên thì chi phí sản xuất có thể còn giảm hơn nữa.
Việc Saudi Aramco thâm nhập thị trường ammonia xanh blue là một phần trong chiến lược tập trung phát triển các giải pháp năng lượng sạch và đa dạng hóa danh mục năng lượng của mình. Động thái trong không gian này được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng gia tăng về các nguồn năng lượng bền vững để giúp đáp ứng các mục tiêu loại bỏ carbon toàn cầu và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế ít cacbon hơn. Saudi Aramco đã đặt ra lộ trình tận dụng cơ sở hạ tầng và chuyên môn công nghệ hiện có để mở rộng năng lực sản xuất ammonia với việc đã nhấn mạnh kế hoạch sản xuất tới 11 triệu tấn ammonia xanh blue mỗi năm vào năm 2030 (theo thỏa thuận bao tiêu), tận dụng mức tăng sản lượng khí đốt trên 60% vào năm 2030 so với mức năm 2021 đã qua. Saudi Aramco cũng còn đã đạt được những bước tiến đáng kể khi vận chuyển ammonia có hàm lượng carbon thấp được công nhận đầu tiên trên thế giới đến thị trường Nhật Bản để sản xuất điện và nhận được chứng nhận của TÜV Rheinland cho các sản phẩm hydrogen xanh blue và ammonia xanh blue.
Kế hoạch mở rộng hạ nguồn
Hoạt động kinh doanh hạ nguồn của Saudi Aramco đã giúp bản hãng đảm bảo là nhà cung cấp an toàn và đáng tin cậy các sản phẩm tinh chế cho khách hàng toàn cầu. Điều này có thể thực hiện được do khả năng tạo điều kiện thuận lợi cho việc bố trí dầu thô do tích hợp các hoạt động dầu khí khi mà Saudi Aramco đã đặt ra một kế hoạch chiến lược để tăng cường hoạt động của mình trong lĩnh vực kinh doanh hạ nguồn với dự định tăng cường khả năng tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp dầu thô với khối lượng tiêu thụ lớn hơn và gia tăng khối lượng sản xuất chế biến từ chất lỏng thành hóa chất lên tới 4 triệu thùng dầu/ngày (2030). Saudi Aramco dự kiến cũng sẽ tận dụng tiềm năng của các sản phẩm hiện có để đáp ứng nhu cầu dự báo về các sản phẩm hóa dầu và mở rộng ở các khu vực địa lý tăng trưởng quan trọng. Bản chất thâu tóm của Saudi Aramco hiện là động lực chính trong việc mở rộng các hoạt động hạ nguồn thông qua việc mua lại tới 70% cổ phần của Saudi Basic Industries Corporation (SABIC) là công ty hóa chất lớn thứ hai thế giới về sản xuất ethylene glycol và chuyên về polymer công nghiệp, phân bón và các kim loại, đã góp phần đem lại sự hỗ trợ quan trọng cho các kế hoạch kinh doanh của phân khúc này của Saudi Aramco. Tuy nhiên, Saudi Aramco hiện vẫn đang tìm cách đa dạng hóa hơn nữa danh mục đầu tư hạ nguồn của mình bằng các khoản đầu tư, quan hệ đối tác gần đây và khởi công các tổ hợp hóa lọc dầu mới.
Link nguồn:
https://www.aljaziracapital.com.sa/media/45mpqcig/Saudi Aramco-initiation-report-en.pdf
Saudi Aramco dịch chuyển cấu trúc hoạt động như thế nào? (Kỳ II)
Saudi Aramco dịch chuyển cấu trúc hoạt động như thế nào? (Kỳ I)
Tuấn Hùng
Aljazira Capital